Het politiek handvest van de vzw Ernest Mandelfonds vormt de inhoudelijke leidraad, die als richtsnoer dient bij het bepalen en uitwerken van de activiteiten van de vzw Ernest Mandelfonds. Leden van de vzw Ernest Mandelfonds worden geacht de tekst van dit politiek handvest te onderschrijven. De tekst van dit politiek handvest kan je hieronder raadplegen.
Foto Multimedia-pagina van het Ernest Mandel Internet Archief
Vandaag zit het kapitalisme meer dan ooit in een zeer diepe, dubbele crisis: een enorm diepe economische crisis en een wereldwijde ecologische crisis, die vooral tot uiting komt in de klimaatverandering.
Het enige alternatief voor beide crises, allebei op hun manier uiting van een heuse beschavingscrisis, in laatste instantie de crisis van het moderne industriële kapitalisme, is de strijd voor een collectieve toe-eigening van de rijkdommen, voor een democratische en ecologische planning van de economie, die de weg opent voor een overgang naar een andere maatschappij, een ecosocialistische samenleving.
Een samenleving waar de productie niet gericht is op de oneindige accumulatie van waren, maar op de productie van gebruikswaarden gericht op de voldoening van sociale noden, die democratisch worden vastgelegd door de bevolking zelf. Een egalitaire en vrije samenleving, die fossiele brandstof, zo vernietigend voor de natuurlijke evenwichten, vervangt door hernieuwbare energiebronnen, die de agrobusiness vervangt door een ecologisch verantwoorde landbouw, een samenleving waar gratis openbaar vervoer gaandeweg de exorbitante plek die vandaag door de individuele auto wordt ingepakt, terugneemt.
Kortom, een nieuwe beschavingsvorm, waar het respect voor het leefmilieu en de uitbreiding van de vrije tijd toelaten dat de zelf-activiteit van het individu zich ten volle ontplooit, of het nu op het artistieke, ludieke, erotische of politieke terrein is, en zo de productivistische waanzin en de obsessie met consumeren van de kapitalistische levenswijze vervangen.
Zulke samenleving heeft niets te maken met de bureaucratische maatschappijen zoals ze vroeger in de USSR en Oost-Europa bestonden, noch met de bureaucratisch-neokapitalistische staten in China, Vietnam, enz. Ze heeft ook niks gemeen met de maatschappijvisie van de sociaaldemocratische partijen, wiens horizon al meer dan een eeuw beperkt is tot het meebesturen van de kapitalistische staat.
De leden van de Ernest Mandelfonds, gewone mensen zoals u en ik, willen zich naar beste kracht en vermogen inzetten om tot zulke fundamentele maatschappijverandering te komen.
Vrouwenonderdrukking is een van de oudste vormen van onderdrukking in de geschiedenis. Ze gaat terug tot voor de opsplitsing van de mensheid in uitbuitende en onderdrukte klassen, en is enorm diep geworteld, veelzijdig en gaat voor massa’s vrouwen in de wereld van discriminatie op de arbeidsmarkt tot het nog steeds ontzeggen van het recht om vrij over hun eigen lichaam te beschikken, van dubbele arbeidsdruk (werken en de zorg voor het gezin en de kinderen) tot en met seksuele uitbuiting.
Vrouwenonderdrukking zal helaas ook met de omverwerping van de kapitalistische maatschappij niet onmiddellijk en automatisch verdwijnen. Een socialistische samenleving kan wel, voor de eerste keer in de menselijke geschiedenis, de voorwaarden creëren om er komaf mee te maken.
Daartoe is een sterke en brede autonome vrouwenbeweging nodig die de strijd voor vrouwenbevrijding koppelt aan een socialistisch perspectief, een feministisch-socialistische beweging. Het Ernest Mandelfonds ondersteunt de opbouw van zulke beweging, en werkt tegelijk mee binnen de bredere vrouwenbeweging voor gelijke rechten.
Homo’s, lesbiennes, biseskuelen, transgenders en queer-mensen krijgen nog steeds te maken met heel wat vormen van al dan niet legale discriminatie en onderdrukking. In een reeks landen met sterke bewegingen werd al heel wat veroverd, maar in grote delen van de wereld kan de onderdrukking nog steeds heel zwaar wegen, zelfs dodelijk zijn.
De vzw Ernest Mandelfonds komt op voor een wereld waarin iedereen vrij zijn seksualiteit kan beleven, met volle respect voor autonomie van andere mensen, zonder met discriminatie geconfronteerd te worden. Ook dit zal niet automatisch ontstaan in een post-kapitalistische samenleving.
De vzw Ernest Mandelfonds steunt ook de opbouw van een brede LGTBQ-beweging, die de strijd voor seksuele bevrijding verbindt met de strijd tegen het kapitalisme.
Ook jongeren worden in onze maatschappij nog steeds op allerlei manieren onderdrukt en gediscrimineerd: binnen het gezin, op school, op de arbeidsmarkt, zelfs binnen linkse organisaties… De vzw Ernest Mandelfonds is dan ook voorstander van het recht van jonge revolutionairen en antikapitalisten om zich autonoom te organiseren.
Migranten en asielzoekers worden massaal gediscrimineerd en extra uitgebuit. Zeker in crisistijd zijn ze nog steeds de ideale zondebok. Racisme tiert al te welig, ook binnen de werkende klasse en de arbeidersbeweging. Vandaag is, zeker in Europa, islamofobie een wijdverspreide specifieke uiting van racisme.
Ook asielzoekers krijgen het al jaren veel moeilijker. Er wordt een heus Fort Europa uitgebouwd. In heel wat landen krijgen racistische en extreemrechtse partijen van allerlei slag steeds meer voet aan grond. De crisis vormt een ideale voedingsbodem voor het versterken van zulke verschijnsels.
De vzw Ernest Mandelfonds steunt de opbouw van een brede antiracistische en antifascistische beweging. Binnen die beweging moet de zelforganisatie van de direct getroffen groepen, de migranten en asielzoekers, een centrale rol spelen. Wij pleiten ervoor dat de antiracistische en antifascistische bewegingen ook de wortels van het probleem aanpakken, met name het kapitalisme in crisis.
Onze vakbonden, ACV en ABVV, zijn bij de belangrijkste instrumenten waarover de werkende bevolking, met of zonder job, beschikt om haar onmiddellijke, dagdagelijkse belangen, te verdedigen, op allerlei terreinen (niet enkel de strijd voor een loonopslag of betere werkomstandigheden, maar ook om bv. internationale solidariteit te organiseren).
Vandaag nemen de vakbonden hun taak echter allesbehalve op zoals het zou kunnen. Het logge gewicht van een totaal uit de voegen gebarsten bureaucratisch apparaat, de band van heel wat vakbondsleiders met partijen (Vooruit en PS, CD&V en Les Engagés), die mee het kapitalisme beheren, net als de gebrekkige zelf-activiteit aan de basis, ze spelen ons serieus parten.
De vzw Ernest Mandelfonds komt dan ook naar de vakbonden toe op voor een nieuwe koers: Enerzijds voor een breuk met de ‘politieke vrienden’ van vroeger, die vandaag de werkende klasse enkel het mes in de rug steken. Anderzijds voor een verregaande democratisering van de vakbondswerking, waarbij de leden en militanten zelf mee beslissen over de te volgen koers. Een keuze ook voor een antikapitalistisch eisenplatform en een strijdbaar actieplan tegen de crisis.
De vroegere ‘politieke vrienden’ van de arbeidersbeweging, de sociaal- en christendemocraten, verdedigen al lang zelfs de meest directe, materiële belangen van de werkende klasse niet meer. Integendeel, sinds heel wat jaren nemen deze partijen, als ze in de regering zitten, zowel in België als de rest van Europa, actief deel aan de afbraak van wat rest van de ‘verzorgingsstaat’ en onze sociale verworvenheden. Ook de groene partijen nemen als ze kunnen maar al te graag deel aan de regeringen en besturen en bieden helemaal geen democratisch en sociaal alternatief voor de arbeidersklasse.
De werkende bevolking heeft dan ook dringend nood aan een nieuw politiek instrument, een massapartij van de werkende klasse, die even consequent haar belangen verdedigt als de andere partijen die van het kapitaal verdedigen. Een democratische partij waar de werkende bevolking zelf de lijnen uitzet en de strijd in handen neemt.
De vzw Ernest Mandelfonds steunt dan ook loyaal alle initiatieven om tot zulke nieuwe partij van de werkende klasse te komen. Binnen zulke partij zal de vzw Ernest Mandelfonds in alle openheid en met alle respect voor de interne democratie haar eigen revolutionaire ideeën verdedigen.
Louter hervormingen volstaan niet om komaf te maken met het kapitalistische systeem. Enkel revolutionaire strijd, die vroeg of laat duidelijk de kwestie van de staatsmacht stelt, kan het systeem finaal de wereld uit helpen. Hiertoe heeft de arbeidersklasse nood aan een revolutionaire massapartij (of front van revolutionaire partijen).
Zulke partij zal niet uit de lucht komen vallen. De vzw Ernest Mandelfonds zoekt niet naar een embryo van zulke revolutionaire massapartij in het zeer klein, maar wil wel mee helpen aan de schepping en opbouw van zulke partij, doorheen haar eigen activiteiten en versterking, maar vooral doorheen het helpen bevorderen van een proces van uitwisseling en fusie van revolutionaire krachten, zo mogelijk ook door het verdedigen van zulk programmatorisch perspectief binnen een bredere partij van de werkende klasse.
Het kapitalisme is een globaal systeem, het kapitaal is internationaal. Bovendien beschikt de burgerij over heel wat internationale instellingen en organisaties om haar belangen te verdedigen, van EU tot G8, van VN tot NAVO. De strijd ertegen kan dan ook enkel internationaal zijn. Socialisme in één land, of zelfs één continent, is een onmogelijkheid.
Daarom is de vzw Ernest Mandelfonds politiek solidair met de Vierde Internationale en dus ook met haar Belgische afdeling SAP – Antikapitalisten. De Vierde Internationale is een internationale samenwerking van revolutionairen, die zichzelf niet beschouwt als de internationale revolutionaire massabeweging die nodig is, maar wel als een instrument om hiertoe te helpen komen. De vzw Ernest Mandelfonds wil daarnaast dan ook samenwerken met heel wat andere revolutionaire en antikapitalistische krachten (organisaties en/of individuen), die (nog) niet tot de Vierde Internationale behoren, maar waarmee de vzw Ernest Mandelfonds solidaire banden heeft of wil aangaan.